dinsdag 21 februari 2012

DIY: SOAP MAKING

Sinds een maand of twee ben ik bezig met het zelf maken van zeep. Dat maakt mij eigenlijk nog maar een newbie in het onderwerp, maar ik heb me goed ingelezen en ondertussen al een hele reeks eigen zepen gemaakt.

In deze post wil ik jullie wat meer informatie geven over hoe je zelf zeep maakt en vinden jullie een recept dat bij mij al goede resultaten opleverde.

Waarom zou ik zelf zeep willen maken?

In de commerciële zepen is de glycerine er uit gehaald. Glycerine (glycerol) is het bijproduct van zeep dat de huid hydrateert. Het ontstaat tijdens het verzepingsproces wanneer het loog (natriumhydroxide) reageert met de vetten (olie), waardoor zeep (zie uitleg wikipedia) ontstaat. Ook wordt commerciële zeep vaak gemaakt met dierlijke vetten en producten uit de petroleum industrie.

Hoe maak je zelf zeep?

Benodigdheden:
Natriumhydroxide of gootsteenontstopper (op de verpakking moet 99 of 100% NaHo staan)
Vetten / olie
Geur en kleur
Handschoenen, een schort en veiligheidsbril
Weegschaal met tare functie
1 pot om het mengsel in te mixen, dit mag geen aluminium zijn! (aluminium kan een reactie geven met de loogoplossing)
1 glazen pot om het natronloog aan te maken
2 potten om de oliën au bain marie te smelten
Staafmixer
Een mal. Dit kan van alles zijn. Ik gebruik graag een leeg vierkant brik
Een handdoek
Versheidsfolie
Spatel, iets om te roeren (wederom geen aluminium)

Het recept:

Dit is het recept voor een klein zeepje. 1 dus maar. Wil je een 'zeepbrood' maken, dan kan je het recept zelf aanpassen via de soapcalc. Als je een recept overneemt van het internet is het ook best om het nog eens door de soapcalculator te gooien! Dit zeepje is vooral voedend, en heeft dus niet zo'n hoge cleansing kwaliteiten. Om echt een zeep te maken die volledig aan jou behoeften voldoet kan je wat experimenteren met de verschillende oliën en vetten in de soapcalculator.

Water: 38 gram
NaHo: 13 gram
Olijfolie: 40 gram
Sheaboter: 25 gram
Monoï De Tahiti: 10 gram
Druivenpitolie: 10 gram
Cocoabutter: 10 gram
Amandelolie: 5 gram

Na trace: 1 theelepel bananenprut, 1 theelepel geur: amandel.
Aan een deel van de batch heb ik nog een halve theelepel cacaopoeder toegevoegd voor een bruine kleur.

Stap 1:



Zet je veiligheidsbril op, trek je handschoenen aan en zorg er voor dat je lange mouwen en een lange broek aanhebt. Natronloog kan brandwonden en irritatie veroorzaken. Zorg er altijd voor dat je werkplek beschermd is met kranten of een vuilniszak (ik gebruik een oude badhanddoek). Als je toch morst of je krijgt wat op je huid kan je er best wat azijn op doen, dat neutraliseert. Maak het loog altijd aan in een goed geventileerde ruimte.

Weeg de precieze hoeveelheid gootsteenontstopper af in een kommetje. Weeg ook de juiste hoeveelheid water af in een glazen pot die groot genoeg is. Onder voortdurend roeren giet je de gootsteenontstopper bij het water. Let op! Dit kan erg warm worden. Giet ook nooit het water bij de gootsteenontstopper, er kan een heftige reactie ontstaan. Als alle korreltjes zijn opgelost kan je het loog opzij zetten om af te koelen.


Nu weeg je eerst de vaste vetten. Deze kan je al au bain marie laten smelten. Dan weeg je de vloeibare vetten, je mag deze nu bij de vaste vetten voegen. Zorg er voor dat alle vetten gesmolten zijn (goed roeren).



Stap 2:

Met een thermometer kan je de temperatuur van het loog en van de oliën meten. Deze zouden ongeveer gelijk moeten zijn (rond de 40 tot 60 graden). Zelf hou ik daar niet zo veel rekening mee en daar heb ik tot nu toe nog geen problemen mee gehad. Zorg er voor dat de vetten in een kom of pot zitten die groot genoeg is, zodat het loog er nog bij kan en je ruimte over hebt om te mixen. Voeg het loog onder continu roeren toe aan de vetten. Nu kan je beginnen mixen.



Stap 3:

Wanneer je 'trace' bereikt, is het tijd om geur en kleur toe te voegen. Trace wil zeggen dat het mengsel een puddingachtige structuur krijgt.
Nu kan je geur en kleur toevoegen indien gewenst. Bij deze batch heb ik (voor de eerste keer) geprakte banaan toegevoegd, ongeveer 1 theelepel. Ook zit er 1 theelepel geurolie in.
Voor de geur neem je best ongeveer 3 tot 5% van het gewicht van de vetten.



Stap 4:

Giet drie vierden van het mengsel in je mal. Bij de rest van het mengsel meng je 1 theelepel cacaopoeder zodat het mengsel mooi bruin wordt. Dit giet je boven op het ongekleurde deel. Doe dit heel voorzichtig, zodat de lijn tussen de 2 kleuren zo recht mogelijk is.



Dek je mal af met wat versheidsfolie en wikkel hem in een handdoek. Dit is om de zeep goed warm te houden. Als de zeep goed warm is, kan het dat hij door het gel stadium gaat. Dit kan er voor zorgen dat je zeep sneller klaar is voor gebruik.
Na ongeveer 24 uur kan je je zeep uit de mal halen. Nu is ze klaar om gesneden te worden!



Als je zeep maakt volgens de koude methode (= cold process), dan moet de zeep nadien nog 4 tot 6 weken rijpen. In deze periode reageert het loog nog met de vetten en het water verdampt uit de zeep, waardoor de zeep harder is en je ze dus langer kan gebruiken.
Om te testen of de zeep klaar is, kan je hem even tegen je tong aan houden. Dit heet de zap-test. Voelt het niet meer aan als een  9-volts batterij dan is je zeep gebruiksklaar!

7 opmerkingen:

  1. Hihi wat leuk! Ik wil dit zeker een keer gaan proberen.
    Thanks for sharing!
    we gaan je volgen, volg je ons ook?
    xoxo
    www.lesismoreblog.com

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Leuke tutorial! Waar haal je je ingrediënten?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Goede vraag! Gootsteenontstopper kan je best bij kruidvat kopen (korrels, een oranje fles van 500 gr), de meeste olies vind je in de supermarkt, olijfolie, druivenpitolie en amandelolie. De Monoi is een speciale olie, gebruikt als zonneolie. Maar je kan even goed zeep maken met andere olie of maar 1 olie! Veel plezier!

      Verwijderen
  3. Super leuk! Wat is een cleansing olie en wat is een voedende olie? Ik snapte helaas niet zoveel van soapcalc.
    In ieder geval erg leuk, en ik ga het zeker proberen!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het is wel erg belangrijk om de Soapcalc een beetje te snappen voor je begint, je wil namelijk geen zeepje hebben dat je huid verbrandt! :)
      Via de Soapcalc kan je kiezen hoeveel zeep je wil maken (in gram) en dan voeg je de oliën die je wil gebruiken toe. Achter elke olie kan je invullen hoeveel procent je hier van wil gebruiken (je kan bijvoorbeeld 100% olijfolie nemen). Als je dan 'view or print recipe' klikt, vind je hoeveel water en NaOH je nodig hebt. Onderaan vind je de eigenschappen van je zeepje. Cleansing wil zeggen dat het goed schoonmaakt (dus niet erg zacht voor de huid) en voedend wil zeggen dat het eerder een mild zeepje zal zijn (zeep is altijd 'cleansing', maar je kan die factor dus verhogen door bepaalde oliën te gebruiken). Onderaan staat ook welke waarden 'best' zijn voor zeep. Maar je moet je niet te veel aantrekken als het daar een beetje van afwijkt.
      Ik hoop dat dit je een beetje geholpen heeft! En voorzichtig zijn met het loog he ;)
      Laat maar weten wanneer je aan de slag gegaan bent!

      Verwijderen
    2. Wauw heel erg bedankt voor je uitleg! Ik ga er van de week nog even goed naar kijken :)

      Verwijderen